Bent u verplicht om een bedrijfsvervoerplan op te stellen ?

Stelt uw bedrijf meer dan 100 werknemers tewerk op één site in het Brussels hoofdstedelijk gewest ? Dan bent u wettelijk verplicht om een bedrijfsvervoerplan op te stellen. Maar ook elders kan iedere ondernemer die aandacht heeft voor mobiliteit uit eigen beweging dergelijk plan opstellen, ook voor een kleinere onderneming. Bedoeling is om het autogebruik te vervangen door milieuvriendelijke alternatieven zoals de fiets en het openbaar vervoer.

Verbeteren mobiliteit

Een bedrijfsvervoerplan bestaat uit de studie, de uitvoering en de opvolging van maatregelen van één of meer ondernemingen om de verplaatsingen van bedrijfsactiviteiten duurzaam te beheren. De bedoeling is de mobiliteit te verbeteren en de geluidshinder en de vervuiling voor de omgeving te verminderen. Concreet neemt u een reeks acties om rationeel autogebruik aan te moedigen en milieuvriendelijke vervoermiddelen te stimuleren (stappen, fietsen, openbaar vervoer). Een bedrijfsvervoerplan telt drie stadia:
fase 1 : de diagnose van uw huidige mobiliteitssituatie
fase 2 : het actieplan met concrete maatregelen
fase 3 : de uitvoering en regelmatige actualisering van het plan

Wettelijk verplicht in Brussel

Elke instelling van publiek en privaat recht met meer dan 100 personeelsleden op eenzelfde plaats in het Brussels gewest is wettelijk verplicht om een bedrijfsvervoerplan op te stellen. De formulieren die u moet gebruiken, zijn beschikbaar op de website van Leefmilieu Brussel (www.leefmilieubrussel.be). Als uw bedrijf meer dan 200 werknemers telt, moet u uw plan voor advies uiterlijk op 15 oktober 2011 voorleggen aan het Brussels Instituut voor Milieubeheer (Leefmilieu Brussel, Gulledelle 100 te 1200 Brussel). Als uw bedrijf tussen 100 en 200 werknemers telt, is dit uiterlijk op 15 januari 2012.
In geval van een verhuis of een gemeenschappelijk bedrijfsvervoerplan, kan u extra tijd krijgen. Zodra u het plan heeft verzonden, moet u het toepassen en om de drie jaar actualiseren.

Actieplan voor Brusselse ondernemingen

Het actieplan voor Brusselse ondernemingen omvat een aantal verplichte acties om werknemers en bezoekers aan te moedigen te kiezen voor duurzame vervoerswijzen:

het aanstellen van een contactpersoon, bij voorkeur de mobiliteitscoördinator;

het op de hoogte brengen van de werknemers en vakbondsvertegenwoordigers en ze sensibiliseren voor duurzame verplaatsingen;

een toegankelijkheidsplan ter beschikking stellen van de werknemers en de bezoekers. Is er een website, het plan daar publiceren;

maatregelen invoeren die het gebruik van het openbaar vervoer bevorderen, zowel voor woon-werkverkeer als voor zakelijke verplaatsingen. De regering geeft zelf mogelijkheden. Minstens twee maatregelen moeten uit die lijst komen;

een fietsenstalling installeren voor werknemers en bezoekers;

een procedure invoeren die de Ecoscore laat meespelen bij de aankoop en de leasing van nieuwe bedrijfswagens of dienstwagens;

maatregelen (bv. organisatie van telewerk) vastleggen die men zal nemen bij een piek van luchtvervuiling en een verantwoordelijke aanduiden die alles in goede banen moet leiden.

U moet ook plannen wanneer u de maatregelen doorvoert.
Het Instituut kan op eigen initiatief een audit uitvoeren of u kan zelf een audit aanvragen. Die audits zijn gratis.
Alle gegevens over de bedrijfsvervoerplannen worden verzameld in een centrale gegevensbank.

Informatieplicht in België

In het Vlaams gewest bestaat er geen wettelijke verplichting voor bedrijfsvervoerplannen. Maar er geldt wel een andere verplichting, in heel België trouwens. Alle instellingen met meer dan 100 personeelsleden moeten de gegevens over hun woon/werkverplaatsingen meedelen aan de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer (www.mobilit.fgov.be). De betrokken werkgevers moeten om de drie jaar een enquête invullen voor elk van hun vestigingen met gemiddeld minstens 30 werknemers. De volgende diagnostiek zal vragen naar de situatie op 30 juni 2011.  De vragenlijst wordt via een online dienst ingevuld en ten laatste op 31 januari 2012  verzonden aan de FOD Mobiliteit en Vervoer. Met de gegevens maken zij een overzicht van de woon-werkmobiliteit die dient als basis voor het ontwikkelen van bedrijfsvervoerplannen.

Fiscale kader

Duurzame vervoerswijzen worden fiscaal steeds meer gepromoot. Werkgevers zijn in België verplicht een verplaatsingsvergoeding te betalen voor het woon-werkverkeer met het openbaar vervoer. De fietsvergoeding heeft een apart statuut. Alleen het bedrag boven 0,20 euro/km wordt bij de bezoldigingen opgeteld en als loon belast. Een bedrag tot 0,20 euro/km is vrij van belastingen.
Aftrekbaar voor de werkgever zijn: elke terugbetaling woon-werkverkeer; het gratis openbaar vervoer-abonnement toegekend aan de werknemers; kosten voor collectief vervoer (afschrijving van investeringen, rechtstreekse kosten) en het bevorderen van de fiets voor het woon-werkverkeer (de fietsen zelf, parkeerinfrastructuur, sanitair en kleedruimtes, accessoires, onderhoud, herstelling) zijn voor 120% aftrekbaar.
Bedrijven die milieuvriendelijke vervoersmiddelen stimuleren, maken dus niet alleen een verschil op milieuvlak maar ook financieel.