De faillissementsverzekering: inkomensgarantie voor zelfstandigen

Hopelijk wordt u nooit geconfronteerd met een faillissement. Als dit spijtig genoeg wel het geval is, kan een faillissementsverzekering uw financiële kopzorgen wat verlichten. Ze is dan wel beperkt in de tijd maar een middel om de periode tussen het faillissement en een nieuwe job te overbruggen.

U wordt beschouwd als een “gefailleerde zelfstandige” als u persoonlijk failliet wordt verklaard (eenmanszaak), u door kennelijk onvermogen uw schulden niet (meer) kan betalen of u een collectieve schuldenregeling hebt afgesloten. Ook zaakvoerders, bestuurders en werkende vennoten van handelsvennootschappen die failliet zijn verklaard, komen in aanmerking.

Uitkering

U kan éénmaal in uw loopbaan aanspraak maken op de faillissementsverzekering. Ze bestaat uit:

1. een maandelijkse uitkering gedurende maximaal twaalf maanden; en

2. het kosteloos behoud van de rechten op gezinsbijslag en geneeskundige verzorging (grote én kleine risico's) gedurende maximaal vier kwartalen (één jaar).

De maandelijkse uitkering bedraagt 920,62 euro als u geen personen ten laste heeft en 1.213,44 euro als u wel personen ten laste heeft.
U ontvangt de uitkering vanaf de eerste dag van de maand volgend op de maand van het
faillissementsvonnis (of als u niet-handelaar bent, vanaf de eerste dag van de maand die volgt op de maand waarin u stopt met uw activiteit).

Voorwaarden

U kan enkel aanspraak maken op de verzekering als u niet strafrechtelijk bent veroordeeld voor een bedrieglijk faillissement. Daarnaast moet u uw hoofdverblijfplaats in België hebben en gedurende de vier kwartalen voorafgaand aan het kwartaal van het vonnis van faillietverklaring onderworpen zijn geweest aan het sociaal statuut der zelfstandigen in hoofdberoep. Van zodra het faillissement is uitgesproken, mag u niet meer werken of een vervangingsinkomen ontvangen.
Om kosteloos de rechten op gezinsbijslag en geneeskundige verzorging te behouden, zijn er twee bijkomende voorwaarden:

u bevindt zich niet in een toestand waardoor u pensioenrechten kan vrijwaren;

u kan geen afgeleide sociale rechten laten gelden (bv. via uw echtgenoot).

Pas op. Het volstaat dat u aanspraak kan maken op deze rechten om niet langer aan de voorwaarden te voldoen. Als u aanspraak kan maken op een rustpensioen, maar in de praktijk (nog) geen pensioen ontvangt, voldoet u niet aan de voorwaarden.

Aanvraag

U dient de aanvraag in per aangetekend schrijven bij uw sociaal verzekeringsfonds of bij de Nationale Hulpkas als u daar verzekerd bent. Dit moet gebeuren vóór het einde van het tweede kwartaal (en niet meer het eerste kwartaal) volgend op het kwartaal waarin het faillissementsvonnis is uitgesproken. Die langere termijn is een crisismaatregel en geldt voor vonnissen uitgesproken tussen 1 juli 2009 tot en met 30 juni 2010.
Het sociaal verzekeringsfonds staat in voor de uitbetaling van de uitkering. Tegen de beslissingen van het fonds kan u beroep aantekenen bij de arbeidsrechtbank.

Verlies uitkering

Als u op een bepaald moment niet meer aan de voorwaarden voldoet (bv. u vindt een job), dan vervalt het recht op de verzekering vanaf de eerste dag van het kwartaal volgend op de wijziging. Het recht op de uitkering vervalt de eerste dag van de maand volgend op de wijziging.
Onthoud dat u verplicht bent om elke relevante wijziging te melden. Daardoor zal u niet noodzakelijk het recht op de uitkering verliezen, als u na het faillissement gedurende een bepaalde periode werkt. Het verzekeringsfonds zal dan nagaan voor welke maanden u toch recht heeft op de uitkering.
Ten onrechte uitbetaalde prestaties zal het fonds sowieso terugvorderen.

Tijdelijk ook voor zelfstandigen in moeilijkheden

Verkeert u door de economische crisis in ernstige moeilijkheden? Dan kan ook u tot 30 juni 2010 een faillissementsverzekering aanvragen bij uw sociale verzekeringskas. De verzekering staat open voor: zelfstandigen die hun opeisbare of nog te vervallen schulden niet meer kunnen betalen; zelfstandigen, zaakvoerders, bestuurders en werkende vennoten die onder een gerechtelijke reorganisatie vallen; en zelfstandigen met een aanzienlijke omzet- of inkomstendaling waardoor een risico op faling of kennelijk onvermogen ontstaat. U heeft gedurende zes maanden recht op een uitkering. Het bedrag daarvan komt overeen met de uitkering waarop de gefailleerde recht heeft. Wie ondanks deze steun later toch failliet gaat, heeft na zijn faillissement nog gedurende maximaal twaalf maanden recht op de faillissementsverzekering.

afdrukken