De fiscale aftrek van studiekosten

In september gaan onze kinderen terug naar school en dat doet ons nadenken om zelf ook opnieuw achter de schoolbanken te gaan zitten. Maar zijn de kosten van een opleiding beroepskosten ? En mag u om het even welke opleiding volgen ? We zoeken het uit.

De basisregel

Voor studiekosten geldt het algemeen principe van beroepskosten: de kosten zijn pas aftrekbaar als ze gedaan zijn om belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden (art. 49 WIB 1992).

De fiscale administratie stelt meer bepaald dat studiekosten fiscaal aftrekbaar zijn indien zij rechtstreeks in verband staan met de beroepswerkzaamheid die de belastingplichtige uitoefent op het ogenblik van de studie en noodzakelijk zijn voor de uitoefening ervan, hetzij onmiddellijk, hetzij in de toekomst. Studiekosten die onafhankelijk zijn van de op het ogenblik van de studie uitgeoefende beroepswerkzaamheid zijn niet fiscaal aftrekbaar.

Wil u dus een nieuw beroep gaan uitoefenen en volgt u hiervoor een opleiding, dan zijn deze kosten niet fiscaal aftrekbaar.

Noodzakelijk verband met de beroepswerkzaamheid

Het is niet altijd zwart-wit te bepalen of de kost van een opleiding zijn oorsprong vindt in de beroepswerkzaamheid. De rechtbanken hebben al heel wat geschillen moeten beslechten, zowel in het voordeel als in het nadeel van de belastingplichtige.

De fiscus beweert vaak dat studiekosten maar aftrekbaar zijn indien er zonder die kosten geen supplementaire belastbare inkomsten zouden zijn. Deze noodzakelijkheidsvoorwaarde is echter een opportuniteitsoordeel dat door rechtsleer en rechtspraak meermaals verworpen werd. Rechtbanken stellen dat het volstaat dat er een verband bestaat tussen de kost en de inkomsten.

Zo mag een boekhouder de kosten voor bijkomende studie in boekhouding en fiscaliteit als beroepskost aftrekken omdat deze bijkomende opleiding zijn fiscale kennis verhoogt en hem moet helpen in zijn beroepswerkzaamheid en omdat hij hierdoor later het bijkomend diploma van accountant kan verwerven (Bergen, 4 februari 1994).
Een werkloos gediplomeerd (vracht)piloot, die nooit het beroep van piloot uitoefende, kan zijn opleiding tot (lijn)piloot niet aftrekken als beroepsuitgave, omdat hij hierdoor toegang verkrijgt tot een nieuw beroep (rb. Gent, 8 mei 2003).

Wat met een taalcursus ?

In principe zijn de kosten van een taalcursus niet aftrekbaar. De kosten kunnen slechts als beroepskosten worden gekwalificeerd voor zover ze rechtstreeks verband houden met de beroepswerkzaamheid die u uitoefent op het moment waarop u de cursussen volgt. Bijkomende voorwaarde is dat de cursussen noodzakelijk zijn ten gevolge van de evolutie van de techniek en van de methoden eigen aan de beroepswerkzaamheid. Indien u dus vaak contact hebt met buitenlandse klanten, is het best verdedigbaar dat u een cursus “zakelijk Engels” in aftrek brengt.

Kosten van congressen en seminaries in het buitenland

Buitenlandse studiereizen al dan niet gecombineerd met het bijwonen van een congres, worden door de hoven als beroepskosten aanvaard op voorwaarde dat er een rechtstreeks verband bestaat met de uitgeoefende beroepsactiviteit en de studiereizen als een verder bekwamen of vervolmaken kunnen worden aanzien.

Vormen de kosten voor het bijwonen van een congres slechts een onderdeel van een ruimer reisprogramma, dan wordt het aftrekbaar gedeelte beperkt tot de kosten van het congres.

Wil u een seminarie gaan volgen in een exclusief en idyllisch vakantieoord, dan zijn er toch een aantal richtlijnen die u moet volgen als u de kost wil aftrekken:

Het beroepskarakter van de ingebrachte kosten wordt nauwgezet gecontroleerd, de kosten mogen de beroepsbehoeften niet op een onredelijke wijze overtreffen.

Volgende kosten zijn nooit aftrekbaar: de reis- en verblijfkosten van de echtgenoot (of partner) van de belastingplichtige, de kosten i.v.m. ontspannende, toeristische en gastronomische evenementen tijdens de reis- en verblijfkosten en overdadige hotel- en restaurantkosten van de belastingplichtige.

De kosten van plezierreizen of snoepreisjes, die worden voorgesteld als studiereizen, worden uiteraard ook steeds verworpen.

afdrukken